Іске асыру мерзімі: 17.05.2023-31.12.2025
Жобаның идеясы энергия үнемдеуді, ресурс тиімділігін, пайдаланылатын ресурстардың өнімділігін қамтамасыз ету болып табылады. Зерттеу математикалық модельдеу әдісімен жоғары октанды бензиндер мен хош иісті көмірсутектерді (мұнай химиясы үшін құнды өнім) – каталитикалық риформинг дайындау технологиясының энергия үнемдеуі мен ресурс тиімділігін қамтамасыз етуді, сондай-ақ шикізат құрамының каталитикалық риформинг процесіне әсерін ескере отырып, энергия үнемдеу және ресурс тиімділігі алгоритмін әзірлеуге арналған. Ол үшін каталитикалық риформингті өндіру процесінің математикалық моделі құрылады және қарастырылып отырған процесті жүргізу үшін алгоритм әзірленеді.
Жобаның мақсаты: математикалық модельдеу әдісімен шикізат құрамының әсерін ескере отырып, жоғары октанды бензиндер мен хош иісті көмірсутектерді дайындау технологиясының энергия үнемдеуі мен ресурс тиімділігін ғылыми-техникалық қамтамасыз етуді құру.
Ожидаемемые и достигнутые результаты |
1 жылдық зерттеулердің нәтижелері |
Осы жобаның нәтижелері бойынша WebofScience дерекқорындағы импакт-фактор бойынша алғашқы үш квартилден рецензияланатын ғылыми журналдарда 2 мақала жарияланады және (немесе) Scopus дерекқорында citescore процентилі кемінде 50 немесе рецензияланатын шетелдік және (немесе) отандық мақалаларда кемінде 5(бес) мақала және(немесе) шолулар болады КОКСНВО ұсынған басылымдарда |
Шикізат пен өнімдердің құрамы мен физика-химиялық сипаттамаларын анықтау үшін бензин фракцияларының каталитикалық риформинг процестеріне өнеркәсіптік зерттеулер жүргізілді. |
Зияткерлік меншікке (компьютерлік бағдарламаға) құқықтарды мемлекеттік тіркеу туралы 1 авторлық куәлікті алу. |
Каталитикалық риформинг қондырғысынан кәсіпорынның бастапқы деректері негізінде мәліметтер базасы құрылады. |
Ғылыми-техникалық, конструкторлық құжаттаманы әзірлеу жоспарланбайды |
Каталитикалық риформинг процестерінің реакцияларының термодинамикалық, кинетикалық және гидродинамикалық заңдылықтары белгіленеді |
Жоба нәтижелерін ғылыми қоғамдастық арасында тарату мақсатында ел ішінде және шетелде халықаралық ғылыми конференцияларға қатысу жоспарлануда. Жобаның нәтижелерін көпшілікке тарату үшін ұйымның/зертхананың сайтында және әлеуметтік желілерде және (немесе) БАҚ-та Жарияланымдар жасалады. |
Материалдық және энергетикалық тепе-теңдікті ескере отырып, химиялық реакциялардың термодинамикалық, кинетикалық және гидродинамикалық заңдылықтары анықталады. |
Алынған нәтижелердің мақсатты тұтынушылары мұнай өңдеу және мұнай химиясы саласындағы математикалық модельдеуді зерттейтін ғылыми-зерттеу ұйымдары мен ғалымдар болады. Мұнай-газ химиясы кәсіпорындары осы технологияның объектілері де, тұтынушылары да болады. Күтілетін нәтижелерді қолдану саласы мұнай-газ секторымен шектелмейді. Бұл әдісті өнеркәсіптің әртүрлі секторларына бейімдеуге болады. Алынған білім мұнай-химия процестерін, цифрлық технологияларды модельдеудің ғылыми мектебін дамытуға ықпал ететін болады. Экономикалық тиімділік энергия үнемдеу, ресурс тиімділігі, шығарылатын өнімнің сапасын арттыру арқылы іске асырылатын болады. Экологиялық әсер-табиғи ресурстарды кешенді пайдалану. Ұсынылған жоба мұнай-химия және басқа да өндірістерді модельдеу үшін өз инфрақұрылымын дамыту мақсатында Қазақстанда жаңа идеяларды, технологиялар мен стартаптарды ынталандыруға және дамытуға және Еуропа мен Солтүстік Америка, Қытай, Оңтүстік Корея, Жапония елдері сияқты ғылыми-техникалық прогрестің әлемдік көшбасшыларына жақындауға мүмкіндік береді. Осыған байланысты бұл жоба және оның күтілетін нәтижелері ел мен бүкіл әлемдік қоғамдастық үшін терең ғылыми-техникалық және әлеуметтік-экономикалық маңызға ие. |
|
Жобаның ғылыми жетекшісі |
Ғылыми дәрежесі / академиялық дәрежесі: техника ғылымдарының кандидаты |
Негізгі жұмыс орны: "Торайғыров университеті" КЕАҚ |
Ғылыми қызығушылық саласы: ғылыми бағыт – мұнай химиясы, мұнай өңдеу, математикалық модельдеу, каталитикалық реформалау. |
ResearcherID |
Scopus Author ID57202057606 https://www.scopus.com/authid/detail.uri?authorId=57202057606 |
ORCID 0000-0003-3083-5255 |
Жарияланымдар тізімі:
1) Г.Р.Бурумбаева, Р. М. Дюсова, Г. Ж. Сейтенова, Е. Н. Ивашкина. Каталитикалық крекинг процесін орнатуды жаңғырту / Қ. И. Сәтбаев атындағы Қазақ ұлттық техникалық университетінің "ҚазҰТЗУ хабаршысы" ғылыми журналы. Техникалық ғылымдар. - Алматы: Қ. И. Сәтбаев атындағы ҚазҰТЗУ баспасы. , 2018. №6 (130) қараша-314-320. https://vestnik.satbayev.university/index.php/journal/issue/view/43/42
2) Р.М. Дюсова, Г. Р. Бурумбаева, Г. Ж. Сейтенова Э. Д. Иванчина. Математикалық модельдеу әдісімен изомерлеу процесінің әртүрлі технологияларының тиімділігін анықтау / Қ.И. Сәтбаев атындағы Қазақ ұлттық техникалық университетінің "ҚазҰТЗУ хабаршысы"ғылыми журналы. Техникалық ғылымдар. - Алматы:Қ. И. Сәтбаев атындағы ҚазҰТЗУ баспасы. , 2018. №6 (130) қараша-320-327 ББ. https://vestnik.satbayev.university/index.php/journal/issue/view/43/42
3) Р.М. Дюсова, Г. Ж. Сейтенова Э. Д. Иванчина, В. А. Чузлов. Л.Н.Гумилев атындағы Еуразия ұлттық университетінің хабаршысы" ғылыми журналы, техникалық ғылымдар мен технологиялар сериясы. - Астана: ЕҰУ баспасы. Л. Н. Гумилева, 2019. №1 (126) – 28-31 б. https://bultech.enu.kz/index.php/main/article/view/69
4) Г.Р.Бурумбаева, Р. М. Дюсова, Г. Ж. Сейтенова, Е. Н. Ивашкина. Вакуумдықгазойльдің каталитикалық крекингтехнологиясы: бензин фракциясы мен газдардынарттыруушинтехникалыкшемдердіөзірлеу / Қ.и. Сәтбаев атындағы Қазақ ұлттық техникалық университетінің "ҚазҰТЗУ хабаршысы"ғылыми журналы. Техникалық ғылымдар. - Алматы: ҚазҰТЗУ баспасы. Қ. И. Сәтбаева, 2019. №4. – С. 118-125. https://vestnik.satbayev.university/index.php/journal/issue/view/47/46
5) Г.Р. Бурумбаева, Р. М. Дюсова, Г. Ж. Сейтенова. Каталитикалық крекинг процесі: математикалықмоделинқолданылғанқондырғабейімдеу / "Л.Н. Гумилев атындағы Еуразия ұлттық университетінің хабаршысы" ғылыми журналы, химия сериясы, география және экология. - Астана: Л. Н. Гумилев атындағы ЕҰУ баспасы. , 2019. №4 (129) – 59-63 ББ. https://bulchmed.enu.kz/index.php/bulchmed/article/view/136/116
6) Н.М.Онбаев, Р.М. Дюсова, Г. Р. Бурамбаева, Г. Ж. Сейтенова. Математикалық модельдеу әдісімен каталитикалық риформинг қондырғысын энергия үнемдеу / "Торайғыров университеті" КЕАҚ "Торайғыров университетінің хабаршысы" ғылыми журналы. Энергетикалық серия. - Павлодар: "Кереку" баспасы, 2020. №3. http://vestnik-energy.tou.edu.kz/storage/journals/126.pdf
7) Г.Ж. Сейтенова, Р. М. Дюсова, Г. Р. Бурумбаева, С. Б. Өмірзақова. Павлодар Мунай - химия зауытыныңриформингқондырғысындақатализатордысынаужетандау. - "Торайғыров университеті" КЕАҚ "Торайғыров университетінің хабаршысы" ғылыми журналы, №4. 2020 ж. http://vestnik-energy.tou.edu.kz/storage/journals/127.pdf
8) G.Z. Sejtenova, V.A. Chuzlov, G.Y. Nazarova, A.A. Kislinskaya, M.A. Elubaj, Dyussova R.M. Reduction of the quality reserve with the use of predictive models in the motor fuel production // Petroleum and Coal. – 2018. - 60 (3). – pp. 422-428; CiteScore - 0.5, процентиль-19.
9) G.Z. Sejtenova, E.D. Ivanchina, E.S. Chernyakova, I.V. Pchelintseva (Yakupova), Dyussova R.M. Industrial operation analysis of pt-re reforming catalyst at the industrial unit by predictive modelling method // Petroleum and Coal. – 2018. - 60 (3). – pp. 416-421; CiteScore - 0.5, процентиль-19.
10) G. Zh. Seitenova, Dyussova R.M., Chuzlov V. A., I. M. Dolganov, I. O. Dolganova, Increase in resource efficiency of motor gasoline production with the help of mathematical models // Petroleum and Coal. – 2019. - Т. 61 (1). – P. 58-63; CiteScore-0.5, процентиль-19.
11) G. Zh. Seitenova, R. M. Dyussova, E. D. Ivanchina, V. A. Chuzlov, N. R. Ivanchin, A. Borissov,. Mathematical modeling of the process catalytic izomerization of light naphtha / // Petroleum and Coal. – 2019. 12) 61 (2). – pp. 413-417. CiteScore-0.5, процентиль - 19. Дәйексөз - 1.
13) E. D. Ivanchina, V. A. Chuzlov, N. R. Ivanchin, A. Borissov, G. Zh. Seitenov, R. M. Dusova. Frame-Production Model of Petroleum Feedstocks Catalytic Processing for the Representation of Knowledge about Process. - Petroleum and Coal. - 2021. - 63(3). - pp. 668-673. CiteScore-0.5, процентиль - 19.
14) Дюсова Р.М., Иванчина Э. Д., В. А. Чузлов Павлодар МӨЗ-де өкпе алкандарын изомерлендіру процесін математикалық модельдеу / // Геология және жер қойнауын игеру мәселелері: академик М. А. Усов атындағы XXI халықаралық симпозиумның еңбектері студенттер мен жас ғалымдар. II Том; ТПУ. - Томск: ТПУ басылымы, 2017. – 1075 Б.;
15) Дюсова Р.М., Э. Д. Иванчина, В. А. Чузлов, Г. Ж. Сейтенова. ПМХЗ изомерлеу процесін математикалық модельдеу / / / ХХІ ғасырдағы Химия және химиялық технология: профессор Л. П. Кулев атындағы студенттер мен жас ғалымдардың XVIII Халықаралық ғылыми-практикалық конференциясының материалдары / ТПУ. - Томск: ТПУ басылымы, 2017. - 557 Б.;
16) Дюсова Р.М., Г. Ж. Сейтенова, В. А. Чузлов, Э. Д. Иванчина. Павлодар МӨЗ // ЕО мұнай химиясы институтының құрылғанына 50 жыл толуына арналған бүкілресейлік ғылыми-практикалық конференцияда риформинг қондырғысының жұмысын болжау.- Томск: мұнай химиясы институтының басылымы, 2019 ж;
17) Дюсова Р. М., Э. Д. Иванчина, А. Ю. Тюменцев, У. Н. Копычева, В. А. Чузлов, Г. Сейтенова. Шикізаттың құрамы мен сапасының алынған мотор отындарының құрамы мен қасиеттеріне әсері // Мұнай және газ технологиясы. – 2020 – №3.
18) Дюсова Р.М., Сейтенова Г. Ж., Бурумбаева Г. Р. А. С. № 4227 ҚР "За проход" технологиясы бойынша Изомерлеуді есептеудің компьютерлік бағдарламасы. (ҚР). - жарияланды. 25.06.2019. – С. 2;
19) Дюсова Р.М., Сейтенова Г. Ж., Бурумбаева Г. Р. А. С. № 4214 ҚР н-пентан және н-гексан бойынша рециклмен технология бойынша изомерлеуді есептеудің компьютерлік бағдарламасы. (ҚР). - жарияланды. 25.06.2019. – С. 2;
20) Бурумбаева Г.Р., Сейтенова Г. Ж., Дюсова Р. М. А. С. № 12201 ҚР каталитикалық крекинг процесінің катализаторын дезактивациялауды ескере отырып, модельдеуші компьютерлік бағдарлама. (ҚР). - жарияланды. 28.09.2020. – Б. 2.
21) Бурумбаева Г.Р., Сейтенова Г. Ж., Дюсова Р. М. А. С. № 12232 каталитикалық крекинг процесінің бағдарламалық қамтамасыз ету симуляторы. (ҚР). - жарияланды. 29.09.2020. – Б. 2.
22) Р.М. Дюсова, Г. Ж. Сейтенова, А. А. Вац, Игембаев Д. А., Толымбекова Л. Б. А. А. № 22911. Оқытуға арналған метилтретбутилді эфир өндірісінің цифрлық Қос қондырғысы. (Қазақстан Республикасы). - жарияланды. 19.01.2022 ж.
23) Жанахутдинов Б.Г., Сейтенова Г. Ж., Дюсова Р. М. пайдалы модельге Патент № 6057. Гидромеханикалық муфта. - 6.05.2021 ж.
24) Р.М. Дюсова, Г. Р. Бурумбаева, Г. Ж. Сейтенова, А. С. №4215. 25.06.2019 ж. Каталитикалық реформалау процесін есептеудің компьютерлік бағдарламасы
25) Р.М. Дюсова, Г. Р. Бурумбаева, г. Ж. Сейтенова, Маралбаева К. Р. А. С. №12667. Каталитикалық реформалау процесін болжауға арналған компьютерлік модельдеу бағдарламасы.
Ғылыми кеңесші |
Ғылыми дәрежесі / академиялық дәрежесі: Х. ғ. к., қауымдастырылған профессор |
Негізгі жұмыс орны: "Торайғыров университеті" КЕАҚ |
Ғылыми қызығушылық саласы: мұнай-химия, мұнай өңдеу, математикалық модельдеу, каталитикалық реформалау. |
ResearcherID*P-6620-2017 |
Scopus Author ID*31067540200 https://www.scopus.com/authid/detail.uri?authorId=31067540200 |
ORCID*0000-0001-6202-3951 |
Жарияланымдар тізімі:
2) В.А.Чузлов, Р.М. Дюсова, Г.Ж. Сейтенова, Э.Д. Иванчина. Катализатордың қышқылды және металдық белсендiлiгiнiң теңгерiмдiлiгi жағдайында каталитикалық риформинг қондырғысы жұмысының мониторингiсi // Л.Н.Гумилдев атындағы ЕҰУ хабюаршысы. Серия «техникалық ғылымдар мен технологиялар» – №1(126)/2019 – Б 28-31.
3)Р. М. Дюсова, Г.Р. Бурумбаева, Г. Ж. Сейтенова, Э. Д. Иванчина. Математикалық модельдеу әдісімен изомерлеу процесінің әртүрлі технологияларының тиімділігін анықтау // ҚазҰТЗУ хабаршысы (техникалық серия), №6, 2018 Б. 320-327.
4) 4) Sejtenova G., V.A. Chuzlov, E.D. Ivanchina, I.M. Dolganov. The Branched C5 - C6 Hydrocarbons Synthesis on Pt – Catalyst / CURRENT ORGANIC SYNTHESIS Том: 14 Выпуск: 3 Стр.: 332-341 Опубликовано: 2017.
5) Sejtenova G.,Belinskaya, Nataliya S.; Ivanchina, Emiliya D.; Ivashkina, Elena N.; және т.б. Studying Patterns of Synthesis of Low Freezing Distillates from Atmospheric Gasoil by Means of Mathematical Modelling/ CURRENT ORGANIC SYNTHESIS Том: 14 Шығарылым: 3 Стр.: 365-371 Жарияланған: 2017. DOI: 10.2174/1570179413666161031124715
6) Prediction of residue coke content and operating modes of regenerator in the catalytic cracking technology.Nazarova, Galina ;Ivashkina, Elena ; Shafran, Tatyana ; Oreshina, Alexandra ; SeitenovaGaini. Petroleum science and technology, 2020-09-28, Vol.38 (24), p.1017-1025. DOI: 10.1080/10916466.2020.1825966
7) Calculation of the optimal blending component ratio by using mathematical modeling method.Chuzlov, VyacheslavA ;Nazarova, Galina Y ; Dolganov, Igor M ; Dolganova, Irena O ; Zh. SeitenovaGaini. Petroleum science and technology, 2019-05-19, Vol.37 (10), p.1170-1175.
8) Ivanchina, E.D., Chernyakova, E.S., Pchelintseva (Yakupova), I.V., SejtenovaG.Z.,Dyusova, R.M. Industrial operation analysis of Pt-Re reforming catalyst at the industrial unit by predictive modelling method // Petroleum and Coal – 2018- 60(3), с. 416-421.
9) Chuzlov, V.A., Nazarova, G.Y., Kislinskaya, A.A., Sejtenova G.Z.,Elubaj, M.A Reduction of the quality reserve with the use of predictive models in the motor fuel production//. Petroleum and Coal, 2018 – 60(3), с. 422-428.
10) Ivanchina, E.D., Ivashkina, E.N., Nazarova, G.Y., Seitenova G.Z. Influence of Feedstock Group Composition on the Octane Number and Composition of the Gasoline Fraction of Catalytically Cracked Vacuum Distillate // Petroleum Chemistry, 2018 - 58(3), с. 225-236. DOI: 10.1134/S0965544118030106
11) Chuzlov, V.A., Dolganov, I.M., Dolganova, I.O., Seitenova G.Z., Dusova, R.M.Increase in resource efficiency of motor gasoline production with the help of mathematical model. // Petroleum and Coal, 2019 – 61(1), с. 58-63.
12) Nazarova, G.Y., Ivashkina, E.N., Oreshina, A.A., (...), Seytenova G.Z.,Artcer, T.V.The quantity and amorphicity determination of oxidable coke on the Zeolite-Containing catalysts of cracking. // Petroleum and Coal, 2019 – 61(5), с. 1209-1213.
13) Nazarova, G., Ivashkina, E., Shafran, T., Seytenova G.Z.,Elubay, M., Dolganova, I. Kinetic non-reversibility of the cracking reactions and its accounting during mathematical modeling of industrial process. // Journal of Physics: Conference Series, 2019 – 1145(1),012055. DOI: 10.1088/1742-6596/1145/1/012055
14) G. Zh. Seitenovа, R.M. Dyussova, E. D. Ivanchina, V. A. Chuzlov, N. R. Ivanchin, A. Borissov,. Mathematical modeling of the process catalytic izomerization of light naphtha / // Petroleum and Coal. – 2019. – 61 (2). – pp. 413-417.
15) Seytenova G.Z.,Nazarova, G.Y., Ivashkina, E.N., Ivanchina, E.D., Stebeneva, V.I. / Effect of Group Composition of the Vacuum Distillate from Heavy Kazakhstan and West Siberian Oil on the Yield of Light Fractions during the Catalytic Cracking // Procedia Engineering. – 2016 – 152, с. 18-24.DOI: 10.1016/j.proeng.2016.07.611